CHUYỆN AMEK – HENDRIX VÀ NIỀM THƠ CỦA ÔNG CHỦ PHÒNG THU VIẾT TÂN

2006 - Trong lịch sử ghi âm từ đầu thế kỷ XIX đến cuối thế kỷ XX, gần một trăm năm sau khi bản nhạc đầu tiên được ghi âm bằng tín hiệu điện thoại, kỹ thuật mix mới được giới thiệu bởi Amek vào năm 1974. Từ đó đến nay, chưa có hãng nào vượt qua tên tuổi Amek trong lĩnh vực sản xuất mixer cho phòng thu chuyên nghiệp. Những dòng sản phẩm của Amek kéo theo đuôi là tên những thiên tài như Amek–Beethoven, Amek–Mozart, Amek–Einstein, Amek–Rembrandt… Hiển nhiên thời nào danh sĩ cũng nhiều, nhưng thiên tài chỉ có một. Mới đây, một đại diện trong dòng sản phẩm “thiên tài” của Amek - chàng Amek–Hendrix vừa được rước về Việt Nam bởi ông chủ phòng thu Viết Tân. Được lấy theo tên nhạc sỹ, nghệ sỹ guitar nhạc rock huyền thoại Jimi Hendrix, Amek–Hendrix thuộc dòng mixer analog kinh điển, nặng xấp xỉ một ngàn pound. Mang chàng Hendrix nặng ký về Việt Nam bằng đường hàng không là công phu của ông chủ phòng thu vốn không biết giải thích các quyết định của mình thế nào ngoài một chữ “mê”. Không phải ngẫu nhiên mà châu Âu lại là nơi sản xuất ra những thiết bị âm thanh được xếp ở vị trí đẳng cấp về âm học trong khi những thương hiệu từ Mỹ, Nhật nổi tiếng vì tính sáng chế cải tiến và thống lãnh thị trường trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Danh tiếng Amek được truyền tụng trong nền ghi âm thế giới, cũng như thẩm mỹ âm nhạc của xứ Bắc Âu được truyền tụng qua nhiều thế kỷ – cái nôi của những nhà soạn nhạc thiên tài, của các danh ca và nhạc cụ cổ điển được chế tạo để chơi trong những thính phòng mái vòm cao như giáo đường. Ông chủ phòng thu tự ví mình như một “Hiệp sĩ mù” khi lần mò tìm và quyết định mua Amek–Hendrix qua thông tin trên mạng. Amek–Hendrix được bao bọc cẩn thận và khuân chuyển bằng sức người tại một nơi mà lao động thủ công được trả giá cao nhất, chở về Việt Nam bằng đường bay trong tư thế không hề tháo rời một chi tiết thậm chí là một núm điều khiển vì không có kỹ thuật viên đi kèm. Sản xuất vào đầu thập niên 90, dàn mix Amek–Hendrix có thể chỉ trụ ở hạng ba hạng tư trong đẳng cấp phòng thu, nhưng sức hút từ đường viền bằng gỗ sồi vàng nhạt khô và mát, cái tên Hendrix khắc phóng trên tấm kim loại bé tí đàng sau, hay truyền thống ký tên trên từng khe cắm rắc của các chuyên gia kỹ thuật ở Amek có thể biện minh cho thú mê có vẻ tốn kém và không giống ai của ông chủ phòng thu lúc nào cũng có vẻ như đang đi tìm cặp kính đã nằm sẵn trên mũi. Với đồ hình của một bản nhạc đã được nhạc sỹ hòa âm sắp xếp đâu ra đấy, phần việc của người làm mix là dùng sức mạnh của kỹ thuật kết dính và trau chuốt các nguyên liệu âm và nhạc đã có sẵn nhằm tạo ra hiệu ứng như nhạc sỹ hòa âm đã tính toán. Đây không đơn thuần là công tác chỉnh sửa âm thanh một cách máy móc mà là một công đoạn sáng tạo đòi hỏi am hiểu về kỹ thuật vàtinh tế bẩm sinh của người làm nhạc. Chỉ một chút thôi, bàn mix có thể biến giọng alto thành giọng soprano, hay tiếng violin thành đàn cò. Song một chút xê xịch ấy có thể nâng cái hay cái đẹp của một sản phẩm nhạc lên ngưỡng thăng hoa nhờ khả năng thẩm âm của đôi tai và sự nhạy cảm của bàn tay người mix. Hai mươi năm sau khi dàn mix analog bước vào công nghệ ghi âm chuyên nghiệp thì Siemens và Yamaha mới trình làng những thử nghiệm mixer kỹ thuật số. Sự xảo diệu của kỹ thuật số khiến mọi công trình nghệ thuật tiệm cận cái ngưỡng của sự hoàn hảo trong nỗ lực có ý thức của các nhà làm nhạc hòng giữ lại một phần hồn bằng cách níu lấy bàn tay con người - níu lấy analog. Dường như niềm thơ và niềm tin đồng hành trong cách sống và làm việc của ông chủ phòng thu Viết Tân tạo ra một không khí gia đình làm dịu bớt cái lạnh khô trong phòng thu. Những nhạc sỹ, ca sỹ nổi tiếng đều đã quen với phong cách làm việc dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng nguyên tắc “Mỗi người một việc”. Nhân quả tự quy trong phẩm chất tử tế công việc của phòng thu là lý do Viết Tân có được tên tuổi như ngày hôm nay – một nơi vừa đóng vai trò kỹ thuật trong khâu kiến tạo, vừa là bà đỡ của những dự án âm nhạc và giúp đẩy nó ra sống cuộc sống riêng ngoài thị trường. Có lẽ còn rất lâu Việt Nam mới có những phòng-thu-triệu-đô, những dự án âm nhạc trăm-ngàn-đô, nhưng nếu thị trường âm nhạc trong nước không bị băng đĩa lậu làm khô kiệt thì nền âm nhạc trong nước sẽ rút ngắn thời gian và đỡ chật vật biết bao trên con đường gieo mầm nghệ thuật của chân và mỹ. Ít ai ngờ một chuyên gia kỹ thuật phòng thu lão luyện với trình độ âm học được trau dồi một cách nghiêm túc lại có thú nghe nhạc trên cái radio cũ hết sức bình thường và không từ chối một thể loại nào. Thích nhạc rock một chút thôi, nhưng Viết Tân yêu phong cách rock – chân thật, không hào nhoáng, không bóng bẩy. Nhìn ông cười hiền lành ngắm cậu con út Viết Thanh- rocker ban Unlimited- với mái tóc dài ngang lưng đang say sưa ghi hình ngay trên phòng thu- mới thấy niềm thơ trong nguyên tắc “Mỗi người một việc”. Một minh triết bảo thân hiệu quả đôi khi đơn giản chỉ là cách con người tin nhau. Quế Anh